donderdag, december 14, 2017

de composities van de oceaan


Dat de zee niet alleen rust en inspiratie brengt, maar ook filosofische vragen oproept, heb ik ervaren op lange zeezeiltochten. Menig componist heeft zich laten inspireren door de zee. In 'La mer' bijvoorbeeld, drie symfonische schetsen van de Franse componist Claude Debussy Debussy (1862-1918), weet hij het spel van licht, wind, golven en getijden bijzonder atmosferisch en mysterieus te verklanken. En de Duitse componist Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) laat in de openingsmaten van de ouverture 'Hebriden' de golven tegen de rotsen beuken, prachtig, ze vormen het leidmotief van de hele ouverture. En zo zijn er vele componisten die zich in de loop der tijd door de zee hebben laten inspireren.

Prachtige muziek allemaal, maar nou hoorde ik onlangs op radio 4 (beluister onderstaande opname) een stuk van een heel andere orde. Een bijzonder stuk van de jonge Nederlandse componist Stef Veldhuis, genaamd 'Music by Oceans'. Het bijzondere van 'Music by Oceans' is dat het niet over, maar door de zee is gecomponeerd! Duizenden oceaansondes wereldwijd verzamelen data die wordt gebruikt voor weersvoorspellingen en klimaatmodellen. De sondes drijven op duizend meter diepte in de oceaan en komen om de tien dagen naar het zeeoppervlak om de verzamelde gegevens via een satellietverbinding door te sturen. In 'Music by Oceans' vormen deze gegevens de basis voor muzikale elementen als toonhoogte, dynamiek en ritme.

Tot nog toe kwamen de wetenschappers met de gigantische brij aan data niet veel verder dan met het maken van fraaie plaatjes en infographic's. Ze vroegen zich af, of ze ook andere zintuigen konden gebruiken om iets uit de verworven data te halen. Of ze mogelijk iets konden horen dat ze niet konden zien. Met behulp van Stef Veldhuis zijn de verschillende oceaangegevens omgezet in muzikale klanken. Directe vertalingen, al of niet door Veldhuis aangepast, van data over temperatuur, zoutgraad, stroming e.d. van de oceanen. Composities versus wetenschap, heel bijzonder!


'Music by Oceans' from E Veldkamp on Vimeo.

Geen opmerkingen: